Analyse rekenkamerrapporten 2025: aanbevelingen deels opgepakt, maar structurele lessen blijven uit

Analyse rekenkamerrapporten 2025: aanbevelingen deels opgepakt, maar structurele lessen blijven uit

De gemeente Lansingerland is nog volop bezig met het implementeren van aanbevelingen uit recente rekenkamerrapporten. Hoewel het college jaarlijks verslag uitbrengt aan de raad, blijkt uit het meest recente overzicht van juni 2025 dat een aantal cruciale adviezen nog niet helemaal zijn uitgevoerd. Met name op het gebied van klachtbehandeling en inkomensondersteuning blijven structurele verbeteringen achterwege.

Inkomensregelingen zonder meetbare doelen
In het rapport “Meer bereiken” uit 2025 adviseert de rekenkamer onder andere om naast financiële doelstellingen ook concrete doelen te stellen voor het bereik van lokale inkomensregelingen. Wie moet er geholpen worden, en wat mag dat kosten? De gemeente geeft in haar rapportage aan dat zij hier nog mee bezig is, mede vanwege de korte tijd tussen vaststelling van de aanbevelingen en het opstellen van het overzicht.

Ook monitoring laat te wensen over: er is nog geen systematische evaluatie van welke groepen inwoners wel of niet bereikt worden. Kwalitatieve monitoring — zoals gesprekken met inwoners over hun ervaringen — is nog niet georganiseerd. De uitvoering van deze aanbevelingen is doorgeschoven naar volgend jaar.

Klachten vooral informeel afgehandeld
In het rekenkamerrapport “Doe mee” (2024) wordt gewaarschuwd dat de gemeente te weinig structureel leert van klachten van inwoners. Veel klachten worden informeel afgehandeld door teammanagers, wat snel kan zijn, maar het risico met zich meebrengt dat waardevolle signalen verloren gaan. Structurele patronen worden nauwelijks herkend of geregistreerd, mede door het lage aantal klachten en de diversiteit ervan, aldus het college zelf.

De gemeente stelt wel dat men via kwartaalrapportages en contact met de Nationale Ombudsman zicht probeert te houden op bredere trends, maar tot nu toe zijn er geen aanbevelingen of conclusies van de ombudsinstantie ontvangen.

Externe partijen blijven blinde vlek
De klachtbehandeling door verbonden partijen en zorgaanbieders — zoals aanbieders van Wmo- en jeugdhulp — blijft een lastig punt. Volgens de gemeente hebben deze partijen een eigen wettelijke verantwoordelijkheid en worden er bij aanbestedingen eisen gesteld aan hun klachtenprocedures. Maar of die ook in de praktijk functioneren zoals bedoeld, wordt nauwelijks geëvalueerd. Een nieuwe Nota Verbonden Partijen (2025–2028) noemt het onderwerp wel, maar inhoudelijke terugkoppeling ontbreekt.

Jaarlijks ritueel, maar onvoldoende zicht
Het jaarlijkse overzicht met de implementatie van rekenkameradviezen is bedoeld om de raad beter grip te geven op beleidsverbeteringen. In theorie een krachtig instrument, in de praktijk vaak een ritueel waarin veel aanbevelingen “nog in behandeling” zijn. De raad heeft de mogelijkheid om aanbevelingen te bespreken als ze het oneens is met het oordeel van het college, maar moet daarvoor zelf het initiatief nemen.

De gemeente Lansingerland zegt waarde te hechten aan transparantie en verbetering, maar uit de stukken komt naar voren dat veel adviezen lijken te blijven steken in procesbeschrijvingen en voornemens. Juist op gevoelige terreinen als inkomensondersteuning en klachtbehandeling.

Door: Marc de Boer
Foto: Streek 51